دانلود گزارش جلسه 1095 به تاریخ 13940302 فایل PDF / لینک مطلب / فایل صوتی
به نام آفریننده‌ی زیبایی‌ها
درود دوستان عزیز. جلسه‌ی شنبه‌شب‌ها مانند هفته‌های گذشته در مسجد قائم در خیابان قائم برگزار شد. ابتدای جلسه مانند همیشه با شاهنامه‌خوانی شروع شد و بعد از قرائت و شرح صد بیت از شاهنامه، غزلی از حافظ خوانده شد. غزل این هفته غزل شماره‌ی 129 دیوان خواجه‌ی شیراز بنا به نسخه‌ی قزوینی و غنی بود که استاد نجف‌زاده خواندند و شرح کردند. و بعد هم به سراغ شعرخوانی دوستان شاعر حاضر در جلسه رفتیم. دوستان اشعار خود را خواندند و نقد و نظر اساتید را راجع به شعر خود شنیدند. مانند هر هفته علاوه بر شعرهای خوانده شده گزارش شامل بخش‌های مختلفی از جمله مقاله‌ی ادبی، گزیده‌ی شعر تربت، ضرب‌المثل تربتی، شعر محلی تربت و شعر طنز هم خواهد بود که در طول گزارش خواهد آمد. امیدوارم از گزارش این هفته یعنی گزارش جلسه‌ی 1095 انجمن شنبه‌شب‌ها لذت ببرید.
در این شماره خواهید خواند:
1- بازخوانی ادبیات کلاسیک؛ شاهنامه‌ی فردوسی؛ بر اساس نسخه‌ی ژول مُل؛ قسمت بیست و هشتم؛ بیت 2701 تا 2800
2- کنفرانس ادبی؛ آیین نگارش؛ نگارش 18؛ کاربرد درست یک کلمه؛ محمد کاظم کاظمی
3- شعرخوانی؛ استاد احمد نجف زاده، محمد جهانشیری، بهمن صباغ زاده، محمد امیری، محمود خرقانی، علیرضا شریعتی، سلیمان استوار فدیهه.
4- گزیده‌ی شعر تربت؛ شعر کودکانه؛ چهارپاره؛ لواشک؛ اسدالله اسحاقی
5- شعر محلی تربت؛ شعر شماره‌ی 37 کتاب خدی خدای خودم، غزل، بس که دل بردی و سختی مو به تو خو نمنم؛ قسمت اول؛ استاد محمد قهرمان
6- ضرب المثل تربتی؛ اجل سگ که برسد نان چوپان را می‌دزدد؛ گردآورنده بهمن صباغ زاده
7- شعر طنز؛ نامه‌هاى مرد ذلیل (نامه اول)؛ ابوالفضل زرویی نصرآباد؛ گردآورنده علی اکبر عباسی
8- فراخوان‌ها؛ انجمن شنبه‌شب‌ها، جلسه‌ی مثنوی خوانی، جلسه‌ی تفسیر قرآن، جلسه‌ی شعر استاد رشید، انجمن شعر باران، انجمن داستان نویسی، نافه (نشست انجمن‌های فرهنگی هنری شهرستان تربت حیدریه)، کتاب‌سرای بهارک، کارگاه تخصصی شعر جوان بیرجند، اوسنه‌های محلی ولایت زاوه، وبلاگ سیاه مشق (مطالبی پیرامون شعر ولایت زاوه: شامل رشتخوار، مه‌ولات، دولت آباد و تربت حیدریه)
جلسه، ساعت 19:12 بعدازظهر آغاز شد.
۱- بازخوانی ادبیات کلاسیک؛ شاهنامه‌ی فردوسی؛ بر اساس نسخه‌ی ژول مُل؛ قسمت بیست و هشتم؛ بیت 2701 تا 2800
پس از روخوانی کتاب گلستان سعدی به تصحیح خلیل خطیب رهبر و گزیده‌ی غزلیات شمس به انتخاب و تصحیح دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی نوبت رسید به کتاب شاهنامه‌ی فردوسی که در بخش بازخوانی ادبیات کلاسیک در جلسه خوانده شود. در تاریخ 8/6/1393 که آخرین قسمت گزیده‌ی غزلیات شمس در جلسه خوانده شد تصمیم گرفته شد که کتاب بعدی اثر سترگ حماسه‌سرای بزرگ تاریخ ادبیات، فردوسی طوسی باشد. بر اساس نسخه‌ی ژول مُل، شاهنامه‌ی فردوسی در هفت جلد و 52623 بیت سروده شده است و از آن‌جا که هر جلسه حدود نیم ساعت آغازین جلسه به خواندن ادبیات کلاسیک اختصاص دارد، اگر قرار بود تمام شاهنامه را بخوانیم با در نظر گرفتن 100 بیت در هر جلسه، حدود یازده سال طول می‌کشد تا این کتاب در جلسه خوانده شود. از این رو تصمیم گرفتیم حدود 10000 بیت از این کتاب را در طول حدود دو سال در جلسه روخوانی کنیم. نسخه‌ی ژول مُل مبنای کار در نظر گرفته شد و هر هفته 100 بیت هفته‌ی آینده در جلسه مشخص خواهد شد و در وبلاگ هم اعلام خواهد شد تا دوستانی که در جلسه شرکت می‌کنند بتوانند از پیش آماده باشند و لطف کرده و با مطالعه به جلسه بیایند.
28
شاهنامه‌ی فردوسی؛ قسمت بیست و هشتم؛ بیت 2701 تا 2800
فردوسی » شاهنامه » جلد اول » منوچهر » بخش 7 – آمدن زال به نزد مهراب کابلی
...
ز سر تا به پایش به کردارِ عاج
به رُخ چون بهشت و به بالا چو ساج
بران سُفتِ سیمین دو مشکین‌کمند
سرش گشته چون حلقه‌ی پای‌بند
دهانش چو گلنار و لب ناردان
ز سیمین برش رَسته دو ناروان
دو چشمش به سانِ دو نرگس به باغ
مژه تیرگی بُرده از پَرّ زاغ
دو ابرو بسان کمانِ طِراز
برو توز پوشیده از مُشک ناز
اگر ماه بینی همه روی اوست
اگر مُشک بویی همه بوی اوست
بهشتی‌ست سرتاسر آراسته
پُر آرایش و رامش و خواسته
برآورد مر زال را دل به جوش
چنان شد کزو رفت آرام و هوش
شب آمد پُر اندیشه بنشست زار
به نادیده برشد چنان سوگوار
چو زد بر سر کوه بر تیر شید
جهان شد به سان بلورِ سپید
در بار بگشاد دستانِ سام
برفتند گُردان به زرّین نیام
درِ پهلوان را بیاراستند
چو بالای پرمایگان خواستند
همی رفت مهراب کابل‌خدای
سوی خیمه‌ی زالِ زابل‌خدای
چو آمد به نزدیکیِ بارگاه
خروش آمد از در که بگشای راه
سوی پهلوان اندرون رفت گو
بسان درختی پُر از بارِ نو
دل زال شد شاد و بنواختش
وزان انجمن سر برافراختش
بپرسید کز من چه خواهی؟ بخواه
ز تخت و ز مُهر و ز تیغ و کلاه
بدو گفت مهراب کای پادشا
سرافراز و پیروز و فرمانروا
مرا آرزو در زمانه یکی‌ست
که آن آرزو بر تو دشوار نیست
که آیی به شادی برِ خانِ من
چو خورشید روشن کنی جان من
چنین داد پاسخ که این رای نیست
به خان تو اندر مرا جای نیست
نباشد بدین سام همداستان
همان شاه چون بشنود داستان
که ما می گساریم و مَستان شویم
سوی خانه‌ی بُت‌پرستان شویم
جز آن هر چه گویی تو پاسخ دهیم
به دیدارِ تو رایِ فرّخ نهیم
چو بشنید مهراب، کرد آفرین
به دل زال را خواند ناپاک‌دین
خرامان برفت از برِ تختِ اوی
همی آفرین خواند بر بختِ اوی
چو دستانِ سام از پَسَش بنگرید
ستودش فراوان چنان چون سزید
برو هیچکس چشم نگماشتند
مر او را ز دیوانگان داشتند
ازآن کو نه هم‌دین و هم‌راه بود
زبان از ستودنْش کوتاه بود
چو روشن‌دل پهلوان را بدوی
چنان گرم دیدند با گفت‌وگوی
مر او را ستودند یک یک همان
بزرگان و نام‌آورانِ جهان
ز بالا و دیدار و آهستگی
ز بایستگی، هم ز شایستگی
دل زال یکباره دیوانه گشت
خرد دور شد، عشق فرزانه گشت
سپهدارِ تازی سرِ راستان
بگوید برین بر یکی داستان
که تا زنده‌ام چرمه جفتِ من است
خَمِ چرخ گردان نهفت من است
عروسم، نباید که رعنا شوم
به نزدِ خردمند رسوا شوم
از اندیشگان زال شد خسته دل
بران کار بنهاد پیوسته دل
همی بود پیچان دل از گفت‌وگوی
مگر تیره گردَدْش زین آبروی
همی گشت یک‌چند بر سر سپهر
دل زال آگنده یک‌سر به مِهر
فردوسی » شاهنامه » جلد اول » منوچهر » بخش 8 – رای زدن رودابه با کنیزکان
چنان بُد که مهراب روزی پگاه
خرامان بیامد از آن بارگاه
گذر کرد سویِ شبستانِ خویش
دو خورشید دید اندر ایوان خویش
یکی همچو رودابه‌ی خوب‌چهر
یکی همچو سیندخت با رای و مِهر
بیاراسته همچو باغ بهار
سراپای پُر بوی و رنگ و نگار
شگفتی به رودابه اندر بماند
همی آفرین را بروبَر بخواند
یکی سرو دید از بَرَش گِرد ماه
نهاده ز عنبر به سر بَر کلاه
به دیبا و گوهر بیاراسته
به سان بهشتی پُر از خواسته
بپرسید سیندخت مهراب را
ز خوشاب بگشاد عنّاب را
که چون رفتی امروز و چون آمدی
که کوتاه باد از تو دستِ بَدی
چه مردی‌ست این پیرسر پورِ سام؟
همی تخت یاد آیدش یا کنام؟
خویِ مردمی هیچ دارد همی؟
پیِ نامداران سپارد همی؟
چنین داد مهراب پاسخ بدوی
که ای سرو سیمین‌برِ ماه‌روی
به گیتی در از پهلوانانِ گُرد
پیِ زالِ زر کس نیارد سپُرد
چو دست و عنانش بر ایوان نگار
نبینی نه بر زین چنو یک سوار
دل شیرِ نر دارد و زورِ پیل
دو دستش به کردارِ دریای نیل
چو بر گاه باشد زرافشان بود
چو در جنگ باشد سَرافشان بود
رُخش سرخ ماننده‌ی ارغوان
جوان‌سال و بیدار و بختش جوان
به کین اندرون چون نهنگِ بلاست
به زین اندرون تیزچنگ اژدهاست
نشاننده‌ی خاک در کین به خون
فشاننده‌ی خنجرِ آبگون
از آهو همان کِش سپید است موی
بگوید سخن مردم عیب‌جوی
سپیدی مویش بزیبد همی
تو گویی که دل‌ها فریبد همی
چو بشنید رودابه آن گفت‌گوی
برافروخت و گلنارگون گشت روی
دلش گشت پُرآتش از مِهرِ زال
ازو دور شد خورد و آرام و هال
چو بگرفت جای خرد آرزوی
دگرگونه‌تر شد به آیین و خوی
چه نیکوسخن گفت آن رای‌زن
ز مردان مکُن یاد در پیش زن
دل زن همان دیو را هست جای
ز گفتار باشند جوینده رای
ورا پنج ترکِ پرستنده بود
پرستنده و مهربان بنده بود
بدان بندگانِ خردمند گفت
که بگشاد خواهم نهان از نهفت
شما یک به یک رازدارِ منید
پرستنده و غمگسار منید
بدانید هر پنج و آگه بوید
همه ساله با بخت همره بوید
که من عاشقم همچو بحرِ دمان
ازو برشده موج تا آسمان
پُر از مِهر زال است روشن‌دلم
به خواب اندر اندیشه زو نگسلم
دل و جان و هوشم پُر از مِهرِ اوست
شب و روزم اندیشه‌ی چهرِ اوست
یکی چاره باید کنون ساختن
دل و جانم از رنج پرداختن
نداند کسی رازِ من جز شما
که هم مهربانید و هم پارسا
پرستندگان را شگفت آمد آن
که بَدکاری آمد ز دُختِ ردان
همه پاسخش را بیاراستند
چو آهرمن از جای برخاستند
که ای افسرِ بانوانِ جهان
سرافراز بر دخترانِ مِهان
ستوده ز هندوستان تا به چین
میانِ شبستان چو روشن نگین
به بالای تو در چمن سرو نیست
چو رخسارِ تو تابش پَرو نیست
نگار رُخ تو به قانوج و مای
فرستند و نزدیک خاورخدای
تو را خود به دیده درون شرم نیست؟
پدر را به نزدِ تو آزرم نیست؟
که آن را که اندازد از بر پدر
تو خواهی که گیری مر او را به بر؟
که پرورده‌ی مُرغ باشد به کوه
نشانی شده در میانِ گروه
کس از مادران پیر هرگز نزاد
وزان کس که زاید نباشد نژاد
چنین سرخ دو بُسَّد و مُشک‌موی
شگفتی بُوَد گر شود پیرجوی
جهانی سراسر پُر از مِهر توست
به ایوان‌ها صورتِ چهرِ توست
تو را با چنین روی و بالای و موی
ز چرخِ چهارم خور آیدْت شوی
چو رودابه گفتارِ ایشان شنید
چو از باد آتش دلش بردمید
بریشان یکی بانگ برزد به خشم
بتابید روی و بخوابید چشم
وزان پس به چشم و به روی دُژَم
به ابرو ز خشم اندر آورد خَم
چنین گفت خام است پیکارتان
شنیدن نیرزید گفتارتان
دل من که شد در ستاره تباه
چگونه توان شاد بودن به ماه
به گُل ننگرد آن‌که او گِل‌خَور است
اگر چه گُل از گِل ستوده‌تر است
که را سر که دارو بود در جگر؟
شود ز انگبین دردِ او بیشتر
نه قیصر بخواهم، نه فغفورِ چین
نه از تاجدارانِ ایران‌زمین
به بالای من پورِ سام است زال
ابا بازوی شیر و با کتف و یال
گرش پیر خوانند یا نوجوان
مرا هست آرام جان و روان
جز او هر کس اندر دلِ من مباد
جز از وی برِ من میارید یاد
مرا مِهر او دل ندیده گُزید
و این دوستی از شنیده گُزید
...
***
بازخوانی ادبیات کلاسیک در هفته‌ی آینده:
شاهنامه‌ی فردوسی؛ قسمت بیست و نهمم؛ بیت 2801 تا 2900
فردوسی » شاهنامه » جلد اول » منوچهر » بخش 8 – رای زدن رودابه با کنیزکان
...
بر او مهربانم نه از روی و موی
به سوی هنر گشتمش مهرجوی
...
تا
...
سر مُشک‌بویش به دام آوریم
لبش زیر لب پور سام آوریم
...
***
2- کنفرانس ادبی؛ آیین نگارش؛ نگارش 18؛ کاربرد درست یک کلمه؛ محمد کاظم کاظمی
در این بخش کنفرانس‌هایی که توسط اعضای انجمن شعر شنبه‌شب‌ها در جلسه ارائه می‌شود را مطالعه می‌کنید. در هفته‌هایی که برنامه‌ای از پیش تعیین نشده باشد از بین مقالات مختلف یک مقاله، تحقیق، پایان‌نامه و ... را انتخاب می‌کنم و در این بخش می‌آورم. شاعران انجمن و خوانندگان محترم هم می‌توانند اگر مقاله‌ای مدّ نظر دارند که خواندن آن را برای دیگران مفید می‌دانند به آدرس siyah_mast@yahoo.com بهمن صباغ زاده ارسال کنند تا در وبلاگ نمایش داده شود. برای رعایت امانت در مواردی که مشکلی به نظرم برسد و یا نیاز به توضیحی باشد در کروشه به نام نویسنده‌ی وبلاگ {ن و: مثال} خواهد آمد.
یکی از نکاتی که به ما در انتقال مطلب کمک می‌کند استفاده‌ی درست از علائم و نگارشی و رعایت رسم‌الخط و قوانین مربوط به آن است. در گذشته علائم نگارشی در شعر جدی گرفته نمی‌شده و یکی از دلایل قرائت‌های مختلف از دواوین شاعران گذشته همین امر است. امروزه برای این علائم قواعدی وضع شده است که با رعایت آن می‌توان اختلاف قرائت را تا حد زیادی از بیت بُرد. البته شاعران و نویسندگان امروز کمتر با این نکات آشنایی دارند و این مهم را بر عهده‌ی ویراستارها گذاشته‌اند اما در خیلی از موارد ویراستار هم به درستی منظور شاعر و نویسنده را درک نمی‌کند. علاوه بر علائم نگارشی در ویراستاری متون نکاتی وجود دارد که خوب است نویسندگان نیز با آن آشنا شوند و خود اشکالات کار خود را دریابند و برطرف کنند. جناب آقای کاظمی با جمع‌آوری این مطالب و انتشار آن قدم بزرگی را در رفع این مشکل برداشته‌اند. امیدوارم انتشار این مطلب به ما در صحیح نوشتن کمک کند.
کاربرد درست یک کلمه
بعد از این مقدمه‌ای نه‌چندان کوتاه، {ن و: که در قسمت قبل با عنوان «نگارش 17؛ یک یادآوری لازم» در وبلاگ آمد} می‌پردازم به بحث امروز، یعنی کلمه‌ی «شرایط». این کلمه، در فارسی جمع «شرط» است. پس باید کاربردِ آن در مقامی باشد که واقعاً پای «شرط» در میان است. مثلاً می‌توان گفت «شرایط من برای پذیرش این کار، آزادی عمل و دستمزد خوب است.» یعنی من این شرط‌ها را دارم.
ولی ما غالباً این کلمه را به معنی «وضعیت» یا «امکان» به کار می‌بریم و مثلاً می‌گوییم «من در شرایط خوبی نیستم.» این یعنی چه؟ یعنی «من در شرط‌های خوبی نیستم.»
شاید بگویید «شرایط اکنون در این معنی جا افتاده است.» ولی من اضافه می‌کنم که با این هم، این کلمه بهترین کلمه در این معنی نیست و ما کلماتی بهتر همچون «وضعیت» را داریم. پس اگر بخواهیم نثر ما سالم‌تر و زیباتر باشد، باید «شرایط» را به معنی خودش به کار بریم.
و این هم چند مورد کاربرد نادرست «شرایط» در نوشته‌های بعضی دوستانم.
مکتب هرات در گذشته و در شرایط فعلی با روزهای روشن و پُرافتخاری مواجه بوده که در صورت توجه بیشتر، باعث پیشرفت‌های چشمگیرتری در هرات خواهیم بود.
در شرایطی که هنوز ابزار خشونت از دست شبه نظامیان به جنگ خو گرفته گردآوری نشده و دولت تسلط متمرکزی بر اهرم‌های قدرت و جنگ سالاران سابق ندارد...
در شرایط اجتماعی و سیاسی امروز کشور روشن است که کوچکترین حرکت جمعی ممکن است به یک آشوب و بلوای فاجعه‌آمیز بینجامد.
با وصف آشفتگی اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور که شرایط کار در تمام عرصه‌ها، خصوصاً هنر و فرهنگ در نقطه‌ی متنازلی قرار گرفته بود.
و من، عبارت‌ها را به ترتیب، چنین اصلاح می‌کنم:
مکتب هرات در گذشته و در وضعیت فعلی...
در حالی که هنوز ابزار خشونت...
در وضعیت اجتماعی و سیاسی امروز کشور...
با وصف آشفتگی اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور که امکان کار در تمام عرصه‌ها...
می‌بینید که اینجا ما از کلمات بهتر و بیشتری کار کشیده‌ایم. نویسنده‌ای که بتواند به جای تکرار یک کلمه در چهار جای، چهار کلمه‌ی متفاوت و مناسب‌تر از آن‌یکی را به کار برد، البته موفق‌تر است و دارای زبانی غنی‌تر. او مثل آشپزی است که می‌داند هر یک از غذاها را در چه ظرفی بر سر سفره بیاورد. البته می‌توان پلو و خورش و آب و نوشابه و ترشی و ماست را همه در کاسه ریخت و عقیده داشت که هیچ خطایی رخ نداده است. آن غذا البته قابلِ تناول است، ولی نشان از بی‌سلیقگی خوان‌سالار دارد. کلمات نیز ظرف‌های معانی هستند و یک‌نواختی و تکرار بسیار آنها، لاجرم به رنگینی معنی هم خلل می‌زند.
تاریخ درج مطلب در وبلاگ نویسنده: جمعه 11 دی ۱۳۸۳
منبع:
وبلاگ شخصی آقای محمد کاظم کاظمی
http://mkkazemi.persianblog.ir
***
3- شعرخوانی
شعرخوانی با یکصد و بیست و نهمین غزل از دیوان حافظ، با قرائت استاد احمد نجف زاده آغاز شد. غزل‌هایی که در جلسه خوانده می‌شود برگرفته از نسخه‌ی چاپی مرحوم غنی و قزوینی است و به همان ترتیب که در نسخه‌ی قزوینی و غنی آمده است هر هفته یک غزل از دیوان خواجه خوانده خواهد شد. استاد نجف زاده بعد از خواندن غزل خواجه، برخی ابیات و لغات را توضیح می‌دهند:
اگر نه باده غم دل ز یاد ما ببَرَد
نهیب حادثه بنیادِ ما ز جا ببرد
اگر نه عقل به مستی فروکشد لنگر
چگونه کشتی از این ورطه بلا ببرد؟
فغان که با همه کس غایبانه باخت فلک
که کس نبود که دستی از این دغا ببرد
گذار بر ظلمات است، خضرِ راهی کو
مباد کآتش محرومی آبِ ما ببرد
دل ضعیفم از آن می‌کشد به طَرْفِ چمن
که جان ز مرگ به بیماری صبا ببرد
طبیب عشق منم، باده ده که این معجون
فراغت آرد و اندیشه‌ی خطا ببرد
بسوخت حافظ و کس حال او به یار نگفت
مگر نسیم، پیامی، خدای را، ببرد
***
آقای محمد جهانشیری شاعر بعدی بودند که به شعرخوانی پرداختند. ایشان شعری برای خانه‌ی پدری‌شان در روستای صفی‌آباد زاوه ساخته بودند و در این شعر به وصف حال و هوای کودکی‌شان در این خانه پرداخته بودند:
بوی دوران کودکی دارد در و دیوار خانه‌ی بابا
خِشت‌خِشتی که روی هم کرده‌ست دست معمار خانه‌ی بابا
چرخ چاه قدیمی‌اش مانده روی چاهی بدون سطلی آب
لب سیمانی‌اش ترک خورده چاه تب‌دار خانه‌ی بابا
پُر ز خاکستری به رنگ سکوت آن تنوری که بوی نان می‌داد
گندمِ دیمِ دست‌رنج پدر کهنه‌انبار خانه‌ی بابا
بچگی را دویده بودم من دورِ آن حوضِ گِردِ سیمانی
جزو ابزار بازی‌ام شده بود حوض دوّار خانه‌ی بابا
مشق‌های شب دبستان را می‌نوشتم به سرنوشتِ مداد
زیر نور چراغ نفتی و ماه روی تالار خانه‌ی بابا
بچّگی را به خطِّ پایان بُرد بازی اسب چوبی و شلاق
قد و بالای من جوان می‌شد توی تکرار خانه‌ی بابا
پدرم هم‌کلام مردانی سبزه‌رویان غیرت گندم
بیل و داس و چهارشاخ و تبر اسم ابزار خانه‌ی بابا
یک بهاران صدای برّه و میش، های و هوی و هوار چوپان‌ها
خوشی روزهای قرمه‌خوران، خون پروار خانه‌ی بابا
عاشقانه‌ترین غذایم بود آش سبزی و سیر و رشته و کشک
مادر بچه‌های دور و برش ظهر ناهار خانه‌ی بابا
توت شیرینی و محبت را می‌تکاندند بهتر از خودمان
دست همسایه‌های پُرمهرش مثل غمخوار خانه‌ی بابا
...
***
بعد من که بهمن صباغ زاده‌ام یک کار جدید خواندم. در سرودن این کار یک ترانه و یک دکلمه را در ذهن داشته‌ام. در مصرع اول یک دکلمه با موضوع شکلات در ذهنم بود که خلاصه‌ی متن‌اش این بود «دوستم گفت تا آخر عمر با هم دوست باشیم و من گفتم تا نداره». یک ترانه هم که یادم نیست کی گفته و کجا شنیدم هم این بود که «می‌خوام برم پا ندارم، می‌خوام نرم جا ندارم»:
مرد است و دردی تا قیامت، البته عشقش تا... ندارد
درد است و مرد عاشق بر این درد، دردی که او تنها ندارد
عاشق سبکبال است و پابند، در برزخ تردید اسیر است
هنگام ماندن جا ندارد، هنگام رفتن پا ندارد
بنویس تا مردم بخوانند، بگذار تا عالَم بدانند
دیوانگی چیز بدی نیست، دیوانگی حاشا ندارد
دیشب زمین یکباره لرزید جز تو دل از دنیا بُریدم
دل ناگهان فهمید جز عشق چیزی در این دنیا ندارد
در زندگی قطعی‌ترین مرگ است پس گاهی بیایید
در ذهن‌مان با خود یگوییم امروزمان فردا ندارد
***
محمد امیری عزیز شاعر جوان و بااستعداد همشهری در ادامه چند دوبیتی جدید خواند. این شاعر همشهری بیشتر به قالب دوبیتی و گاه رباعی گرایش دارند:
شبیه دردهایت بی‌وطن باش
دَراَندَشت است دنیا، شیرزن باش
کمی دیوانه‌تر از آن‌چه هستم
کمی نزدیک‌تر از من به من باش
***
زمین محدوده‌ی میدان جنگی‌ست
که هر کس قسمت قلبش فشنگی‌ست
تهِ تقدیر هر خانه خرابی‌ست
تهِ تقدیر هر گنجشک سنگی‌ست
***
به هم ریزد جهان مخملی را
مهیّا سازد از غم مَقتَلی را
همین سیگار روشن می‌تواند
به خاکستر نشاند جنگلی را
***
آقای محمود خرقانی شاعر بعدی بودند که به شعرخوانی پرداختند. ایشان ما را به شنیدن دو غزل زیبا مهمان کردند:
ساده غمگین می‌شوم، آسان‌تر اما باز شاد
دلخوشم مانند کودک‌ها به هر کس هر چه داد
آدمی معمولی‌ام مابینِ مرزِ روز و شب
یک میانگینِ ملایم بین کم‌ها تا زیاد
زندگی عادت شده، بالا و پایین‌اش یکی‌ست
مثل سردردی که گاهی مزمن است و گاه حاد
کوزه‌ی افتاده‌ای هستم کنار کوچه‌ای
تکیه‌گاهم بوته‌ای، هم‌صحبتم لب‌های باد
اهل حالم، حال؛ گرچه وضعِ حالم مدتی
وضع بازار است، گاهی خوب، گاهی هم کساد
مطمئن باشید روزی که بیفتم توی گور
با خودم غم می‌بَرَم تا شادی‌ام مانَد به یاد
هیچ‌چیز این جهان من را به حسرت وانداشت
چون خدا بر شانه‌اش دنیای شعرش را نهاد
***
مثل قطاری پیر روی ریلِ تکرار
از رفتنم ناچار و از برگشت بیزار
واگن به واگن خستگی‌های عمیقی
را می‌کشم دنبال خود هربار، هربار
سوت قطاری آخر خطّم که عمری
انباشته روی تنش غم‌های بسیار
سخت است روی ریل‌ها طاقت بیارد
سرباز پاجفتی که حالا گشته سربار
دستی خداحافظ، نگاهی غرق بدرود
هر ایستگاهی بغض سنگینی‌ست انگار
هر کوپه آهی در گلو، انبوهی از زخم
هر پنچره از چشم‌هایی خیس خش‌دار
ای ریل چسبیده به پای خسته‌ی من
لطفا از این پاهای زخمی دست بردار
لِک لِک تِلِک لِک لِک تِلِک روی خط مرگ
دارم خودم را می‌بَرَم این‌بار، این‌بار
***
آقای علیرضا شریعتی دیگر شاعر همشهری در ادامه غزل خوانده‌اند:
در آرزوی دیدنت با دل مدارا می‌کنم
خواب و خیال و وعده را هر شب مهیا می‌کنم
اندوه دلتنگی اگر در دیده‌ام جا خوش کند
نقش تو را بر بوم دل هر شب تماشا می‌کنم
در امتداد خلوت طولانی تنهایی‌ام
با سربه‌مُهر سینه‌ام امروز و فردا می‌کنم
شیداتر از بلبل شَوَم با دل سماعی خوش کنم
وقتی کتاب دیده را بر روی تو وا می‌کنم
گلواژه‌هایت زخمه‌ی آهنگ قلبت می‌شود
زیباترین احساس را با تو تمنا می‌کنم
در فصل سبز بودنت پایان غم چون می‌رسد
از شوق رویت گریه را بر خود گوارا می‌کنم
***
دوست شاعر طنزپرداز همشهری آقای سلیمان استوار فدیهه این هفته نقیضه‌ای بر یکی از رباعیات خیام را در قالب قطعه سروده بودند. البته شعر ایشان با نقیضه‌ی شعر خیام آغاز شده بود و بعد گریز زده بودند به مسایل اجتماعی و سیاسی:
خیام اگر ز باده مستی خوش باش
با لاله‌رخی اگر نشستی خوش باش
چون عاقبت کار جهان نیستی است
انگار که نیستی چو هستی خوش باش
خیام
با لاله‌رخی اگر نشینی بد نیست
در فصل بهار از گل لاله بگو
از غرش ابر و خنده‌ی بلبل مست
از شبنم و از شقایق و ژاله بگو
از هی‌هی چوپان و نوای خوش نی
از بع‌بع میش و رقص بزغاله بگو
از مسجد و از موعظه‌ها حرف مزن
از ساقی و از شراب ده‌ساله بگو
ما را چه به جان‌کِری و لبخند ظریف
از غمزه و ناز دختر خاله بگو
استاد حسن به کارگرها فرمود
با ما سخن از کمچه و از ماله بگو
امسال که سال دولت و ملت ماست
از ماه شب چارده، از هاله بگو
باید همه همزبان و همدل باشیم
کمتر سخن از غصه و از ناله بگو
***
4- گزیده‌ی شعر تربت؛ شعر کودکانه؛ لواشک، اسدالله اسحاقی
سال‌هاست در این وبلاگ به شعر تربت پرداخته شده است و شعرهایی که در جلسه‌ی شنبه‌شب‌ها در جلسه خوانده می‌شود در گزارش هفتگی در وبلاگ می‌آید. کمی که از تاسیس وبلاگ گذشت به این نتیجه رسیدم که در انتهای بخش شعرخوانی یکی از غزل‌های خوب معاصر را بیاورم که در طول زمان به یکی از غزل‌های خوب شاعران تربتی تغییر کرد. با اضافه شدن این بخش که «گزیده‌ی شعر تربت» است این بخش مستقل از شعر تربت حیدریه شد و از این پس دامنه‌ی اشعار از غزل به تمامی قالب‌ها گسترش پیدا می‌کند اما دامنه‌ی جغرافیایی به خطه‌ی زاوه محدود خواند شد. زندگی‌نامه‌ی غالب شاعران تربتی در آرشیو وبلاگ موجود است.
در یک مغازه دیدم
یک لوله‌ی لواشک
خیلی بزرگ و جالب
همقدّ چرخ غلتک
افتاد در دهانم
یک حس ترش و تازه
یک متر می‌شود چند؟
پرسیدم از مغا زه
او گفت: بچه ی خوب
این مال پشت بام است
چیزی که دیده‌ای تو
قیر است، ایزو گام است
اسدالله اسحاقی
***